Pushparajsinh Jadeja-Faradi(Kutch)

મિત્ર હરપાલસિંહ જાડેજા - જાબુંડી (કચ્છ) દ્વારા કચ્છ રાજ્યના તોલમાપનો લેખ.  કચ્છની અસ્મિતા 🔰 કચ્છ સ્ટેટનુ અલાયદું તોલમાપ ગદી અથવા ગદીયાણું 🔰 આજે જેમ BIS (Bureau of Indian Standards) વિવિધ તોલમાપ (વજનીયું) નું નિયમન કરી અને આખા ભારતમાં એક જ પ્રકારનુ તોલમાપ ધોરણ અપનાવે છે.. એમ એક સમયે કચ્છ સ્ટેટ પણ સમગ્ર કચ્છરાજ્યમાં પોતાનું અલાયદું તોલમાપ ધોરણ(Standard) અપનાવતું હતું અને સમાંતરે એનું નિયમન પણ કરાતું.  આ સંભવતઃ કચ્છરાજ્ય પુરતું જ મર્યાદિત હતું. એમાનું એક તોલમાપ ગદી કે ગદીયાણું હતું જે ઉપર ચિત્રમાં દેખાય છે. ૫૦-૬૦ વર્ષની ઉંમરના તમારા ઘરના વડીલને પૂછશો તો એમને જાણ હશે કે ગદીયાણું કોને કહેવાય. જુના જમાનામાં સોનું-ચાંદી ખરીદતી વખતે બે ગદીયાણાની બુટી, ૫-૬ ગદિયાણાનો હાર બનાવજો એમ કહેવાતું.. જેમ ગુજરાત માં અન્ય જીલ્લામાં એક મણ ૨૦ kg એ થાય છે તો કચ્છમા ૪૦ kg ને મણ કહેવાય છે.. હરપાલસિંહ જાડેજા-જાંબુડી 🚩 જય કચ્છ🚩

ભાગ - ૧ ઐતિહાસિક વારસાનું જતન : ગામ ફરાદી-કચ્છ કચ્છ તેની લોક સંસ્કૃતિ, ભાતીગળ લોકકળા, કમાંગરી,રોગાન ચિત્રકળા, લોક સંગીત, લોક વાદ્યો, હુન્નર કળા અને સ્થાપત્યો તેમજ તેના પર્યટન અને મહેમાન નવાજી માટે સૈકાઓથી વિશ્ર્વ પ્રસિદ્ધ છે. સૌરાષ્ટ્રમાં જ્યારે તાલુકદારી પ્રથાની બોલબાલા હતી ત્યારે તે સમયે કચ્છમાં જાગીરદારી પ્રથા પ્રચલિત હતી. કચ્છમાં જાડેજાની સત્તા ઈ.સ.1204થી જામ લાખાજી દ્વારા લાખિયાર વિયરોમાં રાજધાની સ્થાપનથી થાય છે. જાડેજાઓનું કચ્છમાં શાસન ઈ.સ. 1948 સુધી કચ્છ રાજને અખંડ ભારતમાં વિલીનીકરણ સુધી ચાલું હતું. આ દરમિયાન ભાયુભાગના ગામ ગરાસની જાગીરોનું નિર્માણ થાય છે. આ જાગીરો તેની સમૃધ્ધિ અને તેના કલાત્મક કિલ્લાઓ, હવેલીઓ, મેડીઓ માટે પ્રખ્યાત હતાં. આજે જ્યારે કચ્છની જાગીરોના ભૂકંપ પછીના ખંડેરોમાં નજર કરીએ છીએ ત્યારે જે તે સમયની તેમની સમૃધ્ધિની ઝાંખી સહેજે થઇ જાય છે.        ઈ.સ.2020⬆️રીનોવેશન પછીનો ડેલીનો દેખાવ. આજે આપડે આવા જ એક જાગીરદાર ગામ ફરાદીની વાત કરવાની છે. ફરાદી એ કચ્છના મુખ્ય મથક ભુજથી 50કિમી. અને તાલુકા શહેર માંડવીથી 20 કિમી.ના અંતરે આવેલ એક ઐતિહાસિક પૃષ્ઠભૂમિ ધરાવનાર જાગીર હતી. Ht